02.09.2022 Барлық жаңалықтар
2022 жылдың 1 қыркүйегінде Ғұмарбек Дәукеев атындағы Алматы энергетика және байланыс университетінде Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқына арнаған Жолдауының онлайн-трансляциясы көрсетілді және талқыланды. Жиналысқа ректор, проректорлар, институт директорлары, кафедра меңгерушілері мен құрылымдық бөлімшелердің басшылары қатысты.
Мемлекет басшысы Парламенттің кезекті сессиясында еліміздің барлық азаматтары үшін тең мүмкіндіктер мен әділдікті қамтамасыз етуге тиіс саяси жаңғырту мен экономикалық қайта құру туралы бірқатар мәселелерді атап өтті.
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев жоғары білім беру саласындағы негізгі міндеттерді айқындады.
Алда педагогикалық жоғары оқу орындарын аккредиттеудің жаңа стандартын қабылдау және педагог құзыреттілігінің шеңберін әзірлеу міндеті тұр.
Техникалық және кәсіптік білім беретін оқу орындары еңбек нарығының нақты қажеттіліктеріне бағдарлануы және елдің жаңа экономикалық бағытының міндеттеріне сәйкес келуі қажет.
Мемлекет білім беру гранттарын бөлуді жоспарлап отыр, олар ҰБТ нәтижелері мен өзге де көрсеткіштерге байланысты мөлшері бойынша 30 – дан 100% - ға дейін сараланады. Оқуға жылдық 2-3% жеңілдікпен кредиттер де берілетін болады.
Студенттерді жатақханамен қамтамасыз ету. Бұл проблеманы шешу үшін жоғары оқу орындарымен және құрылыс компанияларымен мемлекеттік-жекеменшік әріптестік тетігін белсенді енгізу қажет. Сондықтан жатақханалардың болуы жеке жоғары оқу орындарының мемлекеттік қаржыландыруға қол жеткізу критерийлерінің бірі болуға тиіс.
Білім беру экожүйесін дамытудың негізгі буыны жоғары оқу орындары жанындағы эндаумент-қорлар болуға тиіс. Әлемнің жетекші университеттерінде мақсатты капиталдың мұндай қорлары ғылым мен инновацияны тұрақты қаржыландырудың негізі болып табылады.
Нарықтық жағдайларға барабар жалақының өсуі халықтың әл-ауқатын арттырудың базалық факторы болып табылады. Мемлекет ең төменгі жалақыны анықтаудың жаңа әдістемесін енгізеді, бұл оның мөлшерін кезең-кезеңімен ұлғайтуға мүмкіндік береді.
Жастарды жан-жақты қолдау - біздің басты басымдықтарымыздың бірі. Келесі жылы түрлі жұмыспен қамту шараларымен 100 мыңға жуық жас қамтылады. Жастар кәсіпкерлігін қолдау үшін жылдық 2,5% - бен жеңілдетілген шағын несие берудің жеке тетігі іске қосылады.
Анағұрлым талап етілетін және жоғары білікті кадрлардың тапшылығын азайту. Ғылым, денсаулық сақтау, өнеркәсіп, IT саласындағы бағалы мамандар үшін мемлекет жеңілдіктерді енгізеді және тұруға ықтиярхат алу құқығымен визалар береді.
Президент алдағы реформалардың негізгі бағыттарын белгіледі.
* Осы мәтінде өзекті бағыттар белгіленген.
Жаңа экономикалық саясат
Экономикалық саясаттың негізгі мақсаты азаматтарымыздың әл-ауқатын сапалы және инклюзивті арттыру болып табылады.
Жаңа экономикалық бағыттың басымдықтары:
- жеке кәсіпкерлік бастамаларды ынталандыру, яғни мемлекеттік капитализм мен мемлекеттің экономикаға шектен тыс араласуынан бас тарту;
- бәсекелестікті дамыту, яғни баршаға бірдей мүмкіндіктерді жасау;
– ұлттық табысты әділетті бөлу.
Нақты секторды дамыту
Жер қойнауын игеруге инвестициялар тарту үшін заңнама мен рәсімдерді оңайлату.
Қазіргі геосаяси жағдайды ескере отырып, Қазақстан Азия мен Еуропа арасындағы аса маңызды құрлық дәлізіне айналуда. Ашылатын мүмкіндіктерді толық көлемде пайдалану және әлемдік маңызы бар көлік-транзиттік торапқа айналу қажет.
Ел болашағына стратегиялық инвестициялар
Ең төменгі жалақы деңгейін 60-тан 70 мың теңгеге дейін көтеру. Бұл 1,8 миллион азаматтың табысына тікелей әсер етеді. Әйелдер үшін зейнеткерлік жас шамасы 2028 жылға дейін 61 жыл деңгейінде белгіленеді. Әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушылар үшін жұмысынан айырылу бойынша төлемдер орташа айлық табыстың 45% - на дейін артады. 2023 жылдан бастап отбасының сандық картасы мен әлеуметтік әмиянды енгізу жоспарлануда. Мен жариялаған балалар жылы аясында «Ұлттық қор – балаларға» қағидатты түрде жаңа бағдарламасын бастау. Ұлттық қордың жыл сайынғы инвестициялық табысының 50% - ын балалардың арнайы жинақтаушы шоттарына олар 18 жасқа толғанға дейін, мерзімінен бұрын алу құқығынсыз аудару ұсынылады. Кәмелетке толғаннан кейін жинақталған сома тұрғын үй сатып алуға және білім алуға бағытталатын болады. Бұл қаражат өскелең ұрпаққа ересек өмірге Нағыз жолдама береді. Қор ұлттық мәртебеге ие болады және халықтың мүдделеріне қызмет ететін болады. Жыл сайын «Самұрық-Қазына» қорының таза табысының кемі 7% - ын «Қазақстан халқына» Қоғамдық Қорына аудару.
Мемлекеттік басқаруды қайта жүктеу
Белгіленген құрылымдық экономикалық реформалар мемлекеттік басқару жүйесін қайта жаңғыртуды талап етеді. Адамдар бос декларациялар мен жарқын болашақтың шексіз презентацияларынан шаршады. Азаматтар мемлекеттік органдардан өз уәделерінің ресми орындалуын емес, нақты орындалуын күтеді. Саяси қызметшілердің дербес жауапкершілігін арттыра отырып, мемлекеттік басқару жүйесін орталықсыздандыруға баса назар аудару қажет. Үкімет құзыреттерінің бір бөлігін министрліктерге беру керек – нақты салалық саясат үшін нақты министр жауап беруге тиіс. Үкімет салааралық мәселелерді шешуге шоғырланады.
Заң және тәртіп
Құқық үстемдігін және сот төрелігін айқындау сапасын қамтамасыз ету қажет, судьялар корпусын, құқық қорғау органдарын жедел жаңарту және сауықтыру талап етіледі. Бизнес сот бажының шамадан тыс ставкаларын өз мүдделерін қорғауда елеулі шектеу деп санайды. Сондықтан талап сомасының бар пайыздарының орнына мүліктік даулар бойынша баждың ақылға қонымды мөлшерін белгілеу керек. Қылмыстық және қылмыстық іс жүргізу кодекстеріне тексеру жүргізу, іс жүзінде жұмыс істемейтін немесе сот төрелігіне кедергі келтіретін барлық нәрседен арылу. ҚР Әділет министрлігіне кадрлық әлеуетті нығайту және заң шығару қызметінің сапасын арттыру тапсырылды.
*Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқына Жолдауының толық мәтіні Мемлекет басшысының http://akorda.kz ресми сайтында және Facebook@Akorda парақшасында қолжетімді