Білім беру бағдарламасының қысқаша сипаттамасы:

	Білім беру бағдарламасының түрі	Қолданыстағы ББ
	Білім беру бағдарламасының тобы	М099 Энергетика және электр техника
	Білім беру бағдарламасының атауы	7М07101 Электр энергетика
	№, күні, айы және жылы көрсетілген білім беру қызметін жүргізуге арналған лицензия	2020 жылғы 05 мамырдағы № KZ80LAA00018161 лицензия
	ҰБШ деңгейі	Магистратура, 7-деңгей
	Білім беру бағдарламасын аккредиттеу	«Аккредиттеу және рейтинг тәуелсіз агенттігі» КЕМ (АРТА) 05.04.2024 бастап 04.04.2029 дейін ASIIN 22.03.2024-12.04.2025
	Түсу кезінде өту балы	75
	ҰБТ бейіндік пәндердің комбинациясы	Электр машиналары + ЭТН 1,2
	Оқу ұзақтығы:	2 жыл
	Диплом алудың міндетті шарты	Кемінде 240 кредитті (ECTS) игеру қажет
	Оқыту тілі	Қазақ/ орыс
	Оқу жылы	2 семестр (әр семестрде 15 апта)
	Берілетін академиялық дәреже	Техника ғылымдарының магистрі
	Академиялық ұтқырлық	Бар
	Оқыту нәтижелері	РО-1. Ғылым философиясын, жоғары мектеп педагогикасын, шет тілдерін және басқару психологиясын білу негізінде өзінің интеллектуалдық деңгейін жетілдіру және дамыту қабілетін көрсету. Жаңа білім мен дағдыларды өз бетінше игеруге және өзінің ғылыми дүниетанымын кеңейтуге қабілетті. РО-2. Ол электр энергетикасының ғылыми-техникалық мәселелерін, халықаралық желілердегі ғылыми ақпаратты дербес талдай алады, технологиялық үдерістерді модельдей алады және ғылыми эксперименттерді ұйымдастырады, өткізеді, ғылыми зерттеулердің нәтижелерін өңдейді және рәсімдейді. РО-3. Энергетикалық жабдықтың заманауи диагностикасы мен сынақтары, электр энергиясының сенімділігі мен сапасын арттыру, сондай-ақ электр энергетикасындағы электр магниттік үйлесімділік мәселелері бойынша теориялық және тәжірибелік білімдерін көрсету.  РО-4. Электр энергетикасының ғылыми-техникалық мәселелерін шешуде заманауи компьютерлік және ақпараттық технологияларды, цифрлық техниканы және бағдарламалық қамтамасыз етуді тиімді пайдалану мүмкіндігі. Электр энергетикалық жүйелердің элементтерін модельдеу және Rastr Win, PS CAD және MatLab компьютерлік бағдарламаларымен жұмыс істеу дағдыларын меңгеру.  РО-5. Электр энергетикалық жүйелердің тұрақтылығын қамтамасыз ету құралдары мен тәсілдерін енгізу, жүйелік және автономды пайдаланудағы электр жабдықтарын жаңғырту, оларды автоматты басқару және тиімді пайдалану бойынша жобаларды басқару дағдыларын меңгеру.  РО-6. Электр энергиясының жаңартылатын көздерін дербес және жүйелік режимдерде энергия ресурстарын үнемдеу және енгізу жөніндегі іс-шараларды әзірлеу. Жұмыс істеп тұрған энергетикалық объектілерде және экономиканың басқа салаларының кәсіпорындарында жаңа энергия үнемдейтін технологияларды бейімдеу.  РО-7. Электр энергетикалық жүйелердегі және электр жетегіндегі автоматты басқарудың бірлескен цифрлық жүйелері туралы білімді, жиіліктік-реттелмелі электр сымын бағдарламалау, диагностикалау және баптау дағдыларын, MATLAB Simulink бағдарламалық кешенінде заманауи электр жетегін зерттеуді жүргізу қабілетін меңгеру.  РО-8. Электр желілерінің жұмыс режимдерін және электр энергетикалық жүйелердегі шығындарды азайту әдістері мен құралдарын есептеу туралы білімді көрсету, толқынды үдерістер мен электр жабдықтарына тоқ кернеуінің ұлғаюының әсері және аварияға қарсы автоматиканы әзірлеу негіздері туралы түсінік алу.  РО-9. Энергетикалық кәсіпорындарды ғылыми басқару бойынша білімді, жобалау шешімдерінің тиімділігіне техникалық-экономикалық талдау жүргізе білуді, жобалаудың ғылыми және инженерлік-техникалық есептеулерінде қолданбалы бағдарламаларды автоматты жобалау және пайдалану жүйесімен жұмыс істеу дағдыларын меңгеру. РО-10. Педагогикалық қызметке дайындығын көрсету және аудиториялық оқу сабақтарын өткізу, магистрлік диссертациялар мен ғылыми жобаларды рәсімдеу және жазу дағдыларына ие болу.

 

Білім беру бағдарламасы теориялық және практикалық білімі бар, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу және білім алушыларға білім беру дағдылары бар, дербес ойлауға және қоғамның прогрессивті ғылыми-техникалық, әлеуметтік-экономикалық және мәдени дамуын қамтамасыз етуге қабілетті, электр энергиясын өндіру, беру, бөлу және тұтыну саласындағы жоғары білікті және бәсекеге қабілетті  мамандарды дайындауға бағытталған.

Білім беру бағдарламасы ғылым және техника, ғылыми-педагогикалық (техникалық ғылымдар магистрі дәрежесін алумен оқу ұзақтығы 2 жыл) және мамандандырылған (оқу мерзімі техника және технология магистрі дипломымен 1,5 жыл) бағыттар бойынша магистрлерді даярлауға бағытталған.

 

Кәсіби қызмет саласы.

Электр энергетикасы саласының объектілерін жобалауға, өндіруге және пайдалануға бағытталған адам қызметінің технологиялары, құралдары, әдістері мен тәсілдерінің жиынтығын қамтитын ғылым мен техника саласы.

 

Кәсіби қызмет түрлері.

Ғылыми-зерттеу университеттерінде, ғылыми-зерттеу және жобалау институттарында, жоғары және арнаулы оқу орындарында және электр энергетикалық кәсіпорындарда жұмыс істеу үшін келесі кәсіптік қызмет түрлерін орындауға қабілетті мамандар:

- есептеу-жобалау және жобалау-құрылыстық; 

- өндірістік - технологиялық;

- ұйымдастырушылық - басқарушылық;

- ғылыми зерттеу;

- педагогикалық.

 

Оқу-зерттеу базасы.

Электр энергетикасы саласында магистранттарды дайындау үшін ғылыми орталықтар мен зертханалар жұмыс істейді:

- «Smart Power Grid» ғылыми-техникалық орталығы;

- Өнеркәсіптік автоматтандыру, SCADA, MES және EPR жүйелері саласындағы SIEMENS оқу және біліктілікті арттыру орталығы;

- Schnelder Electric өнеркәсіпті автоматтандыру бойынша құзыреттілік орталығы

- Жаңартылатын энергия көздері және энергия үнемдеудегі жаңа технологиялар» тақырыптық ғылыми-зерттеу зертханасы;

- Электр машиналары, электр желілері мен жүйелері, релелік қорғаныс және авариялық автоматика, конвертер технологиясы және электр материалдары бойынша оқу және ғылыми зертханалар;

- Siemens, ABB, EKRA және Schneider electrik жетекші электр жабдықтарын өндірушілердің сандық релелік қорғаныс терминалдары;

 - ABB, Tavrida Electric, Schneider elektrik, Moeller, Siemens, IEK компанияларынан 1000 В дейін және одан жоғары коммутациялық жабдық;

- TUR (Германия) компаниясынан ультра жоғары вольтты зертханалық стендтер кешені (GIN-1000 кВ, IOM-350 кВ, UPT-250 кВ);

  - Арнайы бағдарламалық қамтамасыз етумен компьютерлік сыныптар.

USAID-пен бірлесе отырып, А оқу корпусының шатырында 10 кВт күн электр станциясы құрастырылды және жел жағдайын бақылау үшін университет кампусында когерентті доплер лидары бар 5 кВт жел турбинасы орнатылды.

 

Халықаралық ынтымақтастық бағдарламалары

Магистранттар Siemens, ABB, Schneider Electric, Alageum Electric және т.б. жетекші компанияларда кәсіби және ғылыми тағылымдамадан өтеді. Әлемнің жетекші университеттерінде академиялық ұтқырлық бағдарламалары бойынша магистранттар үшін шетелдік тағылымдамадан өту кеңінен қолданылады: Анхальт университеті (Германия), Берлин техникалық университеті, Дрезден техникалық университеті, Штутгарт университеті, Словакия технологиялық университеті, Лодзь техникалық университеті, Познань технологиялық университеті (Польша), Кадир Хас университеті (Стамбул/Түркия), Таллин политехникалық университеті (Эстония) , Томск политехникалық университеті (Ресей), Санкт-Петербург политехникалық университеті (Ресей), Мәскеу энергетикалық институты және т.б.

2008 жылдан бастап «Мәскеу энергетика институты» Ұлттық зерттеу университетімен АЭжБУ магистранттары үшін қос дипломдық білім беруді жүзеге асыру басталды.

 

Зерттеулер мен жобалар:

Дайындық барысында магистранттар:

- электр энергетикалық жүйелерді математикалық модельдеу әдістерін;

- жобаны басқарудың теориясы мен тәжірибесін;

- электр энергетикалық жүйелерде Smart торды енгізу құралдары мен әдістерін;

- нақты уақыт режимінде RTDS (Канада) энергетикалық жүйелерін модельдеуге арналған цифрлық бағдарламалық-аппараттық кешенін;

- бағдарламалық қамтамасыз ету Power Factory DigSILENT, CHVlaboratory, PS CAD, RastrWIN, MatCad, MatLab және т.б. игереді.

 

Магистранттар гранттық қаржыландыру жобалары мен іскерлік келісімдер бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарына (ҒЗТКЖ) белсенді қатысады.

 Гранттық қаржыландыру жобалары бойынша келесі ғылыми жобалар сәтті аяқталды:

- Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі мен Дүниежүзілік қайта құру және даму банкінің 2018-2021 жылдарға арналған «Қазақстанның энергетика саласын технологиялық жаңғырту және инновациялық дамыту»;

- Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі (жас ғалымдар үшін) 2020-2022 жылдарға арналған: «Smart Grid жүйелерінде электр режимдерін жоспарлау мен басқаруды оңтайландыру».

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің келесі гранттық қаржыландыру жобалары бойынша зерттеулер жалғасуда:

- «Мұнай-газ кешендерінің электр желілерінің, оның ішінде жаңартылатын энергия көздері бар автономды жүйелердің пайдалану сенімділігін бақылау мен болжаудың интеллектуалды жүйесі» ((2022-2024);

- «Ортадан тепкіш әсер ету механизмдерінің энергиялық тиімді объектілі электр жетегін зерттеу және әзірлеу» (2022-2024);

- «Шағын жел электр станциялары үшін айналу жиілігінің кең диапазоны және тұрақты шығу кернеуі бар клапан генераторын жасау» (2023-2025 жж.).

Есепті кезеңде ірі энергетикалық компаниялармен келісім-шарттық зерттеу жұмыстары жүргізілді, олардың ең маңыздылары:

- «Батыс Қазақстанның энергетикалық жүйесін Қазақстанның БЭС-імен интеграциялау» жобасының алдын ала техникалық-экономикалық негіздемесін әзірлеу. Тапсырыс беруші «KEGOC» АҚ. 2021-2022;

- Қазақстанның Бірыңғай энергетикалық жүйесі мен Орталық Азияның Бірыңғай энергетикалық жүйесін дамытудың бірлескен Тұжырымдамасын әзірлеу. Тапсырыс беруші CDC «Энергия» (Өзбекстан, Ташкент). 2021-2023;

- Алматы қаласындағы ғимараттардың шатырындағы күн электр станцияларын зерттеу. Клиент USAID компаниясы. 2022-2024 жж

 

Магистранттарды жұмысқа орналастыру

Оқуды аяқтағаннан кейін барлық магистранттар:

- электр энергиясын өндіру (МАЭС, ЖЭС, ЖЭО, СЭС, РЭС және т.б.), бөлу («KEGOC» АҚ) және тұтыну (облыстық, қалалық және аудандық электр желілері) бойынша ірі электр энергетикалық кәсіпорындарға,

- отандық («Самұрық-Энерго» АҚ, Alageum Electric және т.б.), халықаралық және бірлескен энергетикалық компанияларға (Siemens, Schneider Electric, Tavrida Electric және т.б.);

- электр энергетикалық жабдықтарды жобалау, пайдалану және техникалық қызмет көрсету, монтаждау және іске қосу бойынша әртүрлі кәсіпорындарда, компанияларда және фирмаларға.

- ғылыми-конструкторлық ұйымдарда және ғылыми-өндірістік бірлестіктерге;

- жоғары және орта арнаулы оқу орындарына жұмысқа орналасады