08.11.2021 Барлық жаңалықтар

8 қарашада техника ғылымдарының кандидаты, Ғұмарбек Дәукеев атындағы Алматы энергетика және байланыс университетінің электр энергетикалық жүйелер кафедрасының профессоры Гамиль Хожаевич Хожин 85 жасқа толады.

Гамиль Хожаевич 1936 жылы 8 қарашада Батыс Қазақстан облысы, Жаңақала ауданы, Маштексай кентінде дүниеге келген. 1954 жылы Мәртөк қазақ орта мектебін бітірген. 1955 жылдың қарашасынан 1957 жылдың тамызына дейін Ферғана (Өзбек КСР) №1 техникалық училищесінде оқыды. Училищені «Ауылдық электрлендіру және радиофикация электромеханигі» мамандығы бойынша үздік бітірді. 1957 жылы Хожин Гамиль Хожаевич Жаңақала аудандық комхозына жіберіліп, электростанция электромеханигі ретінде жұмысқа қабылданады. 1958 жылы Бүкілодақтық сырттай политехникалық институтына (Мәскеу қ.) оқуға қабылданып, 1964 жылы мамырда аталмыш оқу орнының Электр энергетикасы факультетін «Электр станциялары, желілері және жүйелері» мамандығы бойынша сәтті бітірген.

1958 ж.қазаннан 1959 ж. қарашаға дейін Г.Х. Хожин Алматы қ. ҚазКСР ІІМ №1 ДТК электрик болып жұмыс істеді.

1959 жылдың қарашасынан бастап Г.Х. Хожин Қазақ тау-кен металлургия институтының (кейін ҚазПТИ, қазіргі ҚазҰТЗУ) электр монтері лауазымына қабылданды және қазіргі уақытқа дейін Қазақстан Республикасының жоғары білім беру жүйесінде жұмыс істейді.

1964 жылдан 1966 жылға дейін «Өнеркәсіптік кәсіпорындар мен қалаларды электрмен жабдықтау» кафедрасының ассистенті болып жұмыс істеді. 1966 жылы күндізгі аспирантураға түсіп, 1970 жылы кандидаттық диссертация қорғады.

1970-1971 жылдар аралығында ЭПП кафедрасында плазмалық зертхананың бас инженері, кейін осы зертхананың аға ғылыми қызметкері болды. 1971 жылы желтоқсан айында «Электр желілері және жүйелері» кафедрасының аға оқытушысы лауазымына тағайындалды.

1973 жылдың қараша айынан бастап конкурс бойынша В.И. Ленин атындағы Қазақ политехникалық институтының Энергетика факультетінің «Электр станциялары мен қосалқы станциялары» кафедрасының меңгерушісі болып сайланды.

1975 ж. 22 қазанда Г.Х. Хожинге «Электр станциялары және қосалқы станциялары» кафедрасының доценті атағы берілді.

1975-1978 жылдары АЭИ кешкі және сырттай оқу факультетінің деканы болды. 1984 жылдан 1993 жылға дейін «Электр жабдықтары және электр станциялары» кафедрасының доценті болып жұмыс істеді.

1993 жылдан 1994 жылдың ақпанына дейін Қазақстан Республикасы Жоғары білім министрлігінің бас маманы болып жұмыс істеді. 1994 жылдың ақпан айынан бастап 1999 жылдың мамыр айына дейін ЭОиЭС «Электр жабдықтары және электр станциялары» кафедрасының профессоры болып жұмыс істеді.

1999 жылдың мамыр айынан 2003 жылдың қыркүйек айына дейін Алматы энергетика және байланыс институтының (АИЭС) «Электр станциялары, желілері және жүйелері» (ЭСЖЖ) кафедрасының меңгерушісі болып жұмыс істеді.

Г.Х. Хожин энергетикалық бағыт мамандығының студенттері үшін «Электр станциялары мен қосалқы станциялары», «Электр станцияларының электр бөлігі», «ЭЕМ-де энергия жүйелерінің режимдерін басқару және есептеу», «Электр аппараттары», «ЭС арнайы мәселелері», «Станциялар мен қосалқы станциялардың тарату құрылғылары» пәндері бойынша дәрістер оқиды. Зертханалық және практикалық сабақтар өткізеді, студенттердің курстық, дипломдық жобаларын және өндірістік практикасын басқарады. Қазақ тіліндегі оқулықтарды, оқу құралдарын, әдістемелік нұсқауларды, бағдарламаларды құрастыру және басып шығару бойынша үлкен әдістемелік жұмысты орындайды. 2009 жылы «Электр энергетикасы» мамандығы бойынша орысша-қазақша сөздік шығарды.

Г.Х. Хожин өнертабысқа төрт авторлық куәлігі және 300-ден астам жарияланған ғылыми және әдістемелік еңбектері бар. Оның ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі бекіткен 4 оқулық, 27 оқу құралы, 25 әдістемелік нұсқаулық және қазақ тілінде 51 ғылыми мақала. Сондай-ақ, КСРО халық шаруашылығын дамытудағы жетістіктері үшін КСРО ХШЖК екі (күміс және қола)  медальға ие.

1973 жылы маусымда КСР МВиССО Чехословакия Социалистік Республикасына дәрістер оқу және ғылыми-зерттеу жұмысында тәжірибе алмасу үшін шетелдік іссапарға жіберілді. Қойылған міндетті ойдағыдай орындап, іссапар нәтижелері бойынша екі ғылыми мақала жариялады. Сонымен қатар, оқу процесінде іссапар материалдарын пайдаланды.

Гамиль Хожаевич Хожин үлкен қоғамдық жұмыстар атқарады. 1950-1964 жылдары БЛКЖО мүшесі болды. Бірнеше рет ол оқыған және жұмыс істеген ұйымның Комсомол бюросының мүшесі, хатшысы болып сайланды. 1966 жылдың ақпанынан 1992 жылдың ақпанына дейін КОКП мүшесі болды. Партиялық жазалар болған жоқ. Бірнеше рет АЭИ парткомының мүшесі, институттың халықтық бақылау тобының мүшесі, проблемалық зертхананың партбюро мүшесі, бірінші курс студенттерімен жұмыс жөніндегі кеңестің төрағасы, В.И. Ленин атындағы ҚазПТИ энергетика факультеті деканының орынбасары болып сайланды. Институттың Ғылыми Кеңесінің мүшесі, электромеханикалық факультеттің цехтық партбюро хатшысы, АЭИ Жергілікті комитетінің төрағасы, АЭИ халықтық бақылау бас тобының төрағасы.

10 жылдан астам уақыт бойы Г.Х. Хожин АЭИ Ғылыми Кеңесінің мүшесі, АЭИ ОӘБ Энергетика және телекоммуникация жөніндегі ғылыми хатшысы болды. «Электр станциялары», «Электр энергетикасы жүйелері мен желілері» және «Электр оқшаулау, кәбілдік және конденсаторлық техника» мамандықтары бойынша ОӘБ комиссиясының төрағасы болды. 1975, 1976, 1977 және 1995 жылдары АЭИ қабылдау комиссиясының жауапты хатшысы болды.

Г.Х. Хожин ЭЭФ Кеңесінің мүшесі, электр энергетикасының білім беру бейіні бойынша сараптама тобының төрағасы, АИЭС ОӘК әдістемелік қамтамасыз ету және сараптау жөніндегі ОӘК төрағасы болды.

Г.Х. Хожинге адал қарым-қатынасы және қоғамдық қызметтегі белсенділігі үшін институт әкімшілігі мен Қазақстан Республикасы Білім министрлігі тарапынан бірнеше рет алғыс жарияланды.

Жұмыстағы жетістіктері үшін Г.Х. Хожин 1975, 1976 және 1977 жылдары «Социалистік жарыс жеңімпазы» белгілерімен марапатталды, Қазақ КСР ЖОО-ның Құрмет тақтасына ұсынылды. Қазақ КСР Жоғары және орта арнайы білім министрлігінің коллегиясы мен ағарту, жоғары мектеп және ғылыми мекемелер қызметкерлері кәсіподағының Қазақ республикалық Комитеті Президиумының шешімімен оқу-тәрбие жұмысында қол жеткізген жетістіктері үшін және Қазақ КСР және Қазақстан Компартиясының 60 жылдығына байланысты Құрмет грамотасымен марапатталды.

1987 жылы оқу ғылыми-зерттеу және әдістемелік жұмыстардағы жоғары көрсеткіштері, қоғамдық өмірге белсенді қатысқаны және Ұлы Октябрь социалистік революциясының 70 жылдығы үшін АЭИ Құрмет грамотасымен марапатталды.

1990 жылы Г.Х. Хожин «Еңбек ардагері» медалімен, ал 1996 жылы Қазақстан Республикасы Білім Министрлігінің «ҚР Білім беру ісінің үздігі» белгісімен және Қазақстан Республикасында электр энергетикалық білім беруді дамытуға қосқан зор үлесі үшін Қазақстан Республикасы Энергетика, индустрия және сауда министрлігінің Құрмет Грамотасымен (2002 ж.) марапатталды. Қазақстан Республикасы Жоғары оқу орындары қауымдастығының шешімі бойынша Гамиль Хожин заманауи білім беру стандарттарына жауап беретін жаңа буын оқулықтарын жазудағы жемісті еңбегі үшін А. Байтұрсынов атындағы қола (2005 ж.), күміс (2012 ж.) және алтын (2015 ж.) медальдарының лауреаты болды.

2006 жылы «Қазақстан Республикасының Білім беру ісінің құрметті қызметкері» төсбелгісімен және энергетика және минералды ресурстар министрлігінің Құрмет грамотасымен марапатталған.

2006 жылғы қарашада Қазақстан электр энергетикалық қауымдастығының директорлар кеңесінің шешімі бойынша Гамиль Хожаевич Хожин 1964 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін жоғары білікті инженер-энергетиктерді даярлаудағы еңбегі үшін «Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген энергетигі» және ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің электр энергетикасын дамытуға сіңірген еңбегі үшін «ТМД еңбек сіңірген энергетигі  атағы берілді.

Г.Х. Хожин «Электроэнергетикалық қауымдастығының ардагері» марапатының иегері (10.11.2016 ж. №1858 куәлік,)

2009 жылдың маусым айында Г.Х. Хожин Халықаралық Экология, Адам қауіпсіздігі және табиғат ғылымдары академиясының корреспондент-мүше болып, ал 2011 жылдың қазан айында академигі болып сайланды.

Профессор Г.Х. Хожин еңбек майданының қатысушысы (1944-1945 жж.), ҚЭҚ Директорлар кеңесінің 17.12.2020 ж. шешімімен Гамиль Хожин «ГОЭЛРО жоспарына 100 жыл» медалімен марапатталды,

Ғұмарбек Дәукеев атындағы Алматы энергетика және байланыс университетінің ұжымы Сізге мол бақыт, зор денсаулық, сәттілік және барлық бастамаларыңызға табыс тілейді! Сіздің кәсіби шеберлігіңіз бен адалдығыңыз ел мүддесі үшін ұзақ қызмет етіп, жаңа жетістіктерге негіз болсын!